Małopolskie Szlaki Turystyki Kolejowej
Galicyjska Kolej Transwersalna – k.k. Galizische Transversalbahn została wybudowana w latach 1882 – 1884 tworząc ciąg komunikacyjny Cadca (obecnie Republika Słowacji) – Zwardoń – Żywiec – Sucha Beskidzka – Chabówka – Nowy Sącz – Stróże – Nowy Zagórz – Stryj (ob. Ukraina) – Stanisławów – Husiatyń. Łączna długość wybudowanej w dwa lata trasy wyniosła 577 km, co budzi uzasadniony podziw, biorąc pod uwagę poziom ówczesnej techniki. Podstawowym celem inwestycji było stworzenie ciągu komunikacyjnego w przebiegu równoleżnikowym (transwersalnym – poprzecznym). Najważniejszym czynnikiem przesądzającym o budowie tej linii był aspekt militarny. Dzięki budowie tej trasy stworzono alternatywny ciąg komunikacyjny dla głównej linii Kraków – Lwów, istotnej strategicznie dla Cesarstwa Austro-Węgier. Ważnym aspektem była też spodziewana aktywizacja słabo rozwiniętych terenów Galicji, dla których kolej stała się impulsem do gospodarczego rozwoju.
Stacja Nowy Zagórz
W ramach ciągu Galicyjskiej Kolei Transwersalnej wykorzystano odcinki linii kolejowych zbudowanych przed 1882 rokiem: Zagórz – Chyrów (1872), Chyrów – Sambor – Stryj (1872), Stryj – Stanisławów (1873), Nowy Sącz – Stróże (1876).
Łączna długość Galicyjskiej Kolei Transwersalnej wyniosła 768km. Swoją militarną przydatność, szlak ten wykazał podczas I Wojny Światowej ułatwiając transport wojsk i zaopatrzenia, a także ewakuację rannych – szczególnie podczas bitew pod Limanową w listopadzie i grudniu 1914 roku oraz pod Gorlicami w 1915 roku.
Dworzec w Chabówce – stan sprzed 1945 roku
W okresie międzywojennym, w zmienionych realiach gospodarczych i politycznych trasa Galicyjskiej Kolei Transwersalnej służyła lokalnej społeczności zapewniając transport osób i towarów. Po II wojnie światowej odcinek między Olszanicą, a później (po korekcie granic w 1951 roku) Krościenkiem a Husiatyniem znalazł się na terytorium Ukrainy. Przez ponad 50 powojennych lat, dawny odcinek kolei galicyjskiej nadal służył do transportu osób i towarów. Ważne w nowej rzeczywistości odcinki Zwardoń – Żywiec – Sucha Beskidzka -Chabówka oraz Nowy Sącz – Jasło doczekały się elektryfikacji na na przełomie lat 70. i 80. XX wieku.
Wiadukt kolejowy w Grybowie
Niestety, leżący z dala od ważnych ciągów transportowych odcinek Nowy Sącz – Chabówka, w obliczu konkurencji transportu drogowego stracił na znaczeniu, czego efektem było zamknięcie regularnego ruchu pociągów w 2006 roku. Planowych pociągów osobowych nie zobaczymy także na odcinkach Żywiec – Sucha Beskidzka, Stróże – Jasło i Nowy Zagórz – Krościenko. Pewnym pocieszeniem są sezonowe przejazdy pociągów retro ze Skansenu Taboru Kolejowego w Chabówce na odcinku do Kasiny Wielkiej, a także okazjonalne przejazdy organizowane przez miłośników kolei. Miejmy nadzieję, że rosnąca popularność pociągów turystycznych obsługiwanych zabytkowym taborem pozwoli częściej cieszyć się widokiem składu sunącego przez piękny Beskid Wyspowy.
Więcej informacji znajduje się na stronie: www.kolejegalicyjskie.pl
Zapraszamy!!
